TerraNova
New member
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) düzenlediği, “Mesleki Hayata Hürmet Kapsamında Özel Hayata Hürmet Sempozyumu’nun” açılışında konuşan, AYM Lideri Zühtü Arslan, “Hukuk devletinde adaletin yegane adresi mahkemelerdir. Mahkemelerin adalet arayışına yanıt veremediği, bağımsız ve tarafsız yargılama unsurlarına uygun bir biçimde uyuşmazlıklara tahlil üretemediği bir yerde hukuk dışı arayışların ortaya çıkması kaçınılmazdır.” dedi.
Özel ömrün kapalılığı istikametindeki tartışmaların biroldukça ülkede sürdüğünü vurgulayan Arslan, İngiliz muharrir George Orwell’in, “1984” isimli romanına atıfta bulunarak, şunları söylemiş oldu:
“Orwell, nezaretin bir manada içselleştirilmesini şu biçimde lisana getirmiştir: ‘Çıkardığınız sesin işitildiği, karanlıkta olmadığınız sürece, her hareketinizin izlendiği var iseyımı, içgüdüsel bir alışkanlık haline dönüşmüştü, bununla yaşamanız gerekiyordu- yaşıyordunuz’.
Orwell’e göre ‘büyük birader’ iktidarının en tesirli gözetleme aracı televizyondur. Televizyonun ‘hem alıcı hem verici olarak kullanılmasını sağlayan teknik gelişmeler, özel hayata son verdi’.
Orwell, kitabını tamamladığı 1948 yılından iki yıl daha sonra, yani internetin ve akıllı cep telefonlarının icadından epey evvel ortamızdan ayrıldı. Bugün yaşasaydı, kitabında tasvir ettiği distopik dünyanın kusursuz biçimde gerçekleştiğini, hatta aşıldığını şaşkınlıkla gözlemlerdi. Muhtemelen de dijital çağ olarak tabir edilen bugünlerde neredeyse adım başı rastlanan kameralarla karanlıkta olanları bile izleyebilen, yazılımlarla pozisyonları takip edebilen, görünmeden bakılırsan, her yerde hazır ve nâzır bir ‘Küresel Büyük Birader’in ortaya çıktığını görmekten dolayı dehşete düşerdi.”
Arslan, kamuya alınacak olanlara yönelik güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunu şunları belirtti:
“Bu durum devlete sadakat ve bağlılık çerçevesinde kamu vazifesinden çıkarma konusunda da geçerlidir. Öbür bir tabirle devlet, anayasal sadakat yükümlülüğüne karşıt tavır ve davranış ortasında olduğunu tespit ettiği kamu bakılırsavlilerinin vazifeden çıkarılmaları yahut öteki türlü idari yaptırıma tabi tutulmaları istikametinde süreç yapabilecektir. Bu manada kamu misyonundan çıkarma, mesleksel hayat ile özel hayat içindeki yakın ilgiden dolayı sebep ve/veya sonuca dayalı olarak kişinin özel hayata hürmet hakkına müdahale olarak nitelendirilebilmektedir.
“Özgürlükleri kısıtlama yetkisi yasama organında”
Buradan hareketle mesleksel hayata müdahale bağlamında özel hayata hürmet hakkının mutlak olmadığı, aşikâr kurallar altında sonlandırılabileceği anlaşılmaktadır. tıpkı vakitte bu sınırlamalar şüphesiz sınırsız değildir. Bu bağlamda temel haklara yönelik sınırlamaların Anayasa’nın 13. unsurunda belirtilen kurallara uygun olması gerekmektedir. Bu kapsamda birinci vakit içinderda olağanüstü periyotlar haricinde özel hayata hürmet hakkının sonlandırılması fakat kanunla mümkündür. ötürüsıyla Anayasa Mahkemesi’nin kararlarında da sıkça vurgulandığı üzere Türk anayasal sisteminde hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı düzenleme yapma yetkisi yalnızca yasama organına aittir.
Özel hayata hürmet hakkının ve mahremiyetin garanti altına alınması, bireyin maddi ve manevi varlığının, özerklik ve özgürlüğünün korunması ve geliştirilmesi bakımından son derece kıymetlidir. Bunun yanında unutmamak gerekir ki, temel hak ve özgürlüklerin korunduğu, hukuk güvenliğinin sağlandığı bir hukuk devleti beraberinde refah devletinin de şayet olmazsa olmaz kuralıdır.
Kuşkusuz dün olduğu üzere, bugün de hürriyet unsurlarını ve Anayasa’yı yerine oturtma konusunda en büyük nazaranv yargıya düşmektedir. Bu misyon hakkıyla yerine getirildiğinde yargıya itimat de istek edilen seviyeye yükselecektir. Bu niçinle yargı mensupları olarak daima bir özeleştiri ve muhasebe ortasında kendimizi gözden geçirmek ve yenilemek durumundayız. Bu bizim hukuka, adalete ve son kertede mensubu bulunduğumuz milletimize olan vicdan borcumuzdur.”
Özel ömrün kapalılığı istikametindeki tartışmaların biroldukça ülkede sürdüğünü vurgulayan Arslan, İngiliz muharrir George Orwell’in, “1984” isimli romanına atıfta bulunarak, şunları söylemiş oldu:
“Orwell, nezaretin bir manada içselleştirilmesini şu biçimde lisana getirmiştir: ‘Çıkardığınız sesin işitildiği, karanlıkta olmadığınız sürece, her hareketinizin izlendiği var iseyımı, içgüdüsel bir alışkanlık haline dönüşmüştü, bununla yaşamanız gerekiyordu- yaşıyordunuz’.
Orwell’e göre ‘büyük birader’ iktidarının en tesirli gözetleme aracı televizyondur. Televizyonun ‘hem alıcı hem verici olarak kullanılmasını sağlayan teknik gelişmeler, özel hayata son verdi’.
Orwell, kitabını tamamladığı 1948 yılından iki yıl daha sonra, yani internetin ve akıllı cep telefonlarının icadından epey evvel ortamızdan ayrıldı. Bugün yaşasaydı, kitabında tasvir ettiği distopik dünyanın kusursuz biçimde gerçekleştiğini, hatta aşıldığını şaşkınlıkla gözlemlerdi. Muhtemelen de dijital çağ olarak tabir edilen bugünlerde neredeyse adım başı rastlanan kameralarla karanlıkta olanları bile izleyebilen, yazılımlarla pozisyonları takip edebilen, görünmeden bakılırsan, her yerde hazır ve nâzır bir ‘Küresel Büyük Birader’in ortaya çıktığını görmekten dolayı dehşete düşerdi.”
Arslan, kamuya alınacak olanlara yönelik güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması konusunu şunları belirtti:
“Bu durum devlete sadakat ve bağlılık çerçevesinde kamu vazifesinden çıkarma konusunda da geçerlidir. Öbür bir tabirle devlet, anayasal sadakat yükümlülüğüne karşıt tavır ve davranış ortasında olduğunu tespit ettiği kamu bakılırsavlilerinin vazifeden çıkarılmaları yahut öteki türlü idari yaptırıma tabi tutulmaları istikametinde süreç yapabilecektir. Bu manada kamu misyonundan çıkarma, mesleksel hayat ile özel hayat içindeki yakın ilgiden dolayı sebep ve/veya sonuca dayalı olarak kişinin özel hayata hürmet hakkına müdahale olarak nitelendirilebilmektedir.
“Özgürlükleri kısıtlama yetkisi yasama organında”
Buradan hareketle mesleksel hayata müdahale bağlamında özel hayata hürmet hakkının mutlak olmadığı, aşikâr kurallar altında sonlandırılabileceği anlaşılmaktadır. tıpkı vakitte bu sınırlamalar şüphesiz sınırsız değildir. Bu bağlamda temel haklara yönelik sınırlamaların Anayasa’nın 13. unsurunda belirtilen kurallara uygun olması gerekmektedir. Bu kapsamda birinci vakit içinderda olağanüstü periyotlar haricinde özel hayata hürmet hakkının sonlandırılması fakat kanunla mümkündür. ötürüsıyla Anayasa Mahkemesi’nin kararlarında da sıkça vurgulandığı üzere Türk anayasal sisteminde hak ve özgürlükleri kısıtlayıcı düzenleme yapma yetkisi yalnızca yasama organına aittir.
Özel hayata hürmet hakkının ve mahremiyetin garanti altına alınması, bireyin maddi ve manevi varlığının, özerklik ve özgürlüğünün korunması ve geliştirilmesi bakımından son derece kıymetlidir. Bunun yanında unutmamak gerekir ki, temel hak ve özgürlüklerin korunduğu, hukuk güvenliğinin sağlandığı bir hukuk devleti beraberinde refah devletinin de şayet olmazsa olmaz kuralıdır.
Kuşkusuz dün olduğu üzere, bugün de hürriyet unsurlarını ve Anayasa’yı yerine oturtma konusunda en büyük nazaranv yargıya düşmektedir. Bu misyon hakkıyla yerine getirildiğinde yargıya itimat de istek edilen seviyeye yükselecektir. Bu niçinle yargı mensupları olarak daima bir özeleştiri ve muhasebe ortasında kendimizi gözden geçirmek ve yenilemek durumundayız. Bu bizim hukuka, adalete ve son kertede mensubu bulunduğumuz milletimize olan vicdan borcumuzdur.”