TerraNova
New member
Doğan Selçuk ÖZTÜRK
● Remzi Beyefendi, sizi özetlemek gerekirse tanıyabilir miyiz?
Ordu Gölköy doğumluyum. İlkokula Gölköy’ün Mahmudiye köyünde başladım ve ilkokul 2’de yani 1973’te İzmit’e taşındık. Karadeniz’de her doğan çocuk göçe muhtaçtır. Kartpostallık hoş bir coğrafya fakat hayat sürdürmek nitekim güç. ötürüsıyla bize de o yol göründü. Anadolu çocuğuyum ve ailemde de üniversiteyi bitiren birinci şahısım.
bu biçimdelar irtibat imkanları bugünkü üzere değil. Neyin ne olduğunu etrafınızda soracağınız kimse de yok. Bir arkadaşım teyzesinin oğlunun Ankara Siyasal İşletme mezunu olduğunu ve kamuyu bırakıp epey uygun kaidelerde özel kesime geçtiğini söylemiş oldu. Bunun üzerine Ankara Siyasal İşletmeyi yazdım ve kazandım. zatenız bu ülkede hedefl erinizden epeyce kurallar sizi aşikâr bir noktaya gdolayıyor. Sonuçta fakülte seçimimin temelinde bu var.
Siyasalı bitirdikten daha sonra imtihanlara girip bu biçimdeki ismiyle gümrük kontrolörlüğünü kazandım. Stajyer, kontrolör ve baş kontrolör olarak yaklaşık 12 yılım geçti. 2000 yılında Gümrükler Genel Müdürlüğüne daire lideri olarak atandım. 5 yıl daire başkanlığı yaptıktan daha sonra 5-5,5 yıl da Gümrükler Genel Müdür Yardımcılığı yaptım. Ben başladığımda Maliye ve Gümrük Bakanlığı olan kurum daha sonradan Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı oldu. 2011 yılında Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı periyodunda Gümrükler Genel Müdürü oldum ve tıpkı yıl içerisinde Gümrük Müsteşarlığı Bakanlığa dönüştü. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat Kanununu hazırlayan şahısım. ötürüsıyla Bakanlık periyodunda de Gümrükler Genel Müdürlüğü atamam tekrar yapıldı. En son müsteşar yardımcılığından 2018 yılında emekli oldum. ÜNSPED gümrük müşavirliğinde evvel genel koordinatör olarak başladım. daha sonra idare konseyi üyesi oldum ve 2019 Nisan’dan bugüne de idare konseyi başkanlığını yürütüyorum.
“NE OLURSAN OL ÖNCELİKLE İNSANSIN”
● Kontrolörlük döneminizden başlayalım mı?
88-90 ortası hayali ihracatlar tavan yapmıştı. Ben bu biçimde mesleğe yeni başlamıştım. Başlar başlamaz hayali ihracat soruşturmalarının içine daldım. Mesleğe nisanda başlamış, kasım ayına kadar meskenime gidememiştim. Kontrolde usta çırak bağı vardır. Refakatle çalışırsınız. Sizi daima bir üstat yetiştirir. Ondan ayrılır, ötekinin yanında başlarsınız. Bütün bu iki yıllık süreç boyunca daima üstattan üstada gezdim lakin birinci başladığım üstadın bir lafını hiç bir vakit unutmadım. Bana dedi ki “Ne olursan ol evvela beşersin. Hiç kimsenin onuruyla oynama.” Söz alıyor, insanları savcılığa veriyorduk, kimisi ağır cezada yargılanıyordu. Ki o periyotta hayali ihracatların bir kısmı devletin güvenliğiyle alakalı olduğundan Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanıyorlardı. “Bu soruşturmaları yapsanız bile insanların onuruyla oynamayın” demişti. Bütün hayatım boyunca hakikaten bu cümle bana yol gösterici oldu.
● Sıkıntı durumda kaldığınız bir kontrolörlük anınızı anlatabilir misiniz?
Bizde yetki periyodu vardır. 2 yıl üstat refakatinde, 1 yıl yetkili çalışılır, üçüncü yılın sonunda yeterlik imtihanına girersiniz. Yeterlik imtihanını alamazsanız kontrolden ayırır, düz memur yaparlar. Yeterlik imtihanına gireceğiniz o bir yıl içerisinde tek başınıza çalışırsınız. Yani refakatte birinin yanında çalışmazsınız ya da ortaksanız iki kişi çalışırsınız.
Ortağımla bir arada bize bir hudut ticareti soruşturması verilmişti. Terörün tırmanmaya başladığı 1990 yılında Hakkari ili Yüksekova Esendere hudut kapısına gittik. Güvenlik tedbiri olarak yalnızca kimliklerimizi çantamıza koyuyor, kravatı çıkarıyorduk. Otobüse binip gidiyorduk. Seyahatlerimiz böyleydi. Hudut ticareti kapsamında oranın aşiretlerinden biri düşük bedelde beyan ederek muaf olmayan eşyayı muafiyete tabi tutmuş. Aşiretin başkanını tabire çağırdık. Adama “Sınır ticaretinde vergili eşyayı vergisiz çekmek için değerleri düşürüyorlar. Sizinle ilgili bir sorun yok ancak siz bu eşyaları kaçtan çektiniz, söz tutanağına yazmamız lazım” dedik. Ne olursa olsun serde can var. İster istemez tedirginiz. bu biçimde bilgisayar yok, öbür arkadaş 10 parmak daktilo yazıyordu. Dedim sen geç daktilonun başına. Ben söylemiş oldum, o yazdı. her neyse ifadeyi bitirdik. Söz tutanağı da tamamlandı. Buyur imzala dedik. Adam tam imzalayacak, bizim öbür arkadaş “Oku da o denli imzala” dedi. Adam dedi ki “Okumama gerek yok. esasen söylemiş olduniz.” Bizimki tutturdu oku oku diye. “Yarın öbür gün başına bir şey gelirse bizden bilme” dedi. Başımdan aşağıya kaynar sular döküldü tabiri caizse. Vatandaşa kendinden emin bir biçimde “Bir şey olmaz imzala” dedim ve imzasını alıp gönderdim. daha sonrasında kapıyı kilitledim ve arkadaşıma veryansın ettim.
“DEVLETİ ZİYANA UĞRATMIŞSINIZ”
● Trajikomik olaylara bürokraside epey rastlanıyor. Sizin başınızdan geçen birisini dinleyebilir miyiz?
Müsteşar yardımcılığı dönemimde bizim kara kapıları yap-işlet-devret sistemiyle yürütülüyordu. Orada da yap-işlet-devret konseyi vardı. O şuranın bir devir üyeliğini, bir periyot başkanlığını yaptım. Bir hudut kapımız için teklif alınmıştı, yap-işlet-devret kapsamında ihale adabı verilmiyor, teklif metodu veriliyordu. Odalar Birliğinin bir işletmesi tarafınca yürütülüyordu süreç. Yarar maliyet hesapları yapılırken 9 buçuk yıllık bir süre tanınmış. Biz evrakları inceledik. 9 buçuk yıllık süreyi fazla bulup 3 yıl 9 aya indirdik. Sayıştay bu belgeyi incelerken dedi ki “Sizin bu süreyi daha fazla kısaltmanız gerekirdi. Daha az kısaltmak suretiyle devleti ziyana uğratmışsınız.” Şura üyeleri hakkında bu biçimdeki sayıyla 9 milyonun üzerinde zimmet çıkarttılar ve biz bu zimmetten dolayı Sayıştay’da yargılandık. Savunmasını da ben yaptım. Hatta savunma esnasında bir arkadaşımız bu haksızlıktan dolayı rahatsızlandı. Sonuçta aklandık. Ama kamunun menfaatini düşünerek yaptığımız bir işten dolayı devleti ziyana uğratma isnadıyla yargılanmış olmanın da acısını hiç unutmadım. Bir laf vardır. Devlete yapılan hiç bir düzgünlük cezasız kalmaz. bu biçimdeki Maliye Bakanlığı Müsteşarı dostumuz moralimin bozuk olduğunu görür görmez, “hayırdır” diye sordu. Dedim bu biçimde bu biçimde bir olay var. “Boş ver” dedi, “ben daima yargılanıyorum.”
● Birfazlaca iş seyahatine gitmişsinizdir. Aklınızda yer edinen seyahatleriniz oldu mu?
Türkiye’de gitmediğim 3 tane vilayet kalmış. Dünyada da bütün kıtalara gittim ve ülke sayısını da hatırlamıyorum. Seyahatlerde enteresan anılar oluyor natürel ki. Kazakistan’a Gümrük Kurulu toplantısına gitmiştik.
Resmi bir akşam yemeğine davetliydik. Yemek bitti. Önüme kocaman pişmiş bir at kellesi koydular. Birden şaşırdım. Yanında kocaman bir bıçak. “Hayrola” dedim, “bu neyin nesi.” Dediler ki “Bizde at kellesi onur konuğuna verilir. Onu parçalayıp dağıtmak onun misyonudur.” At eti sığır etinden daha kıymetli orada. En afalladığım konulardan birisi buydu.
Bir de Doğu bloku ülkelerinde tamada geleneği vardır. en çok da Gürcistan buna uyar. Yemeklerin hepsi içkilidir ve mesken sahibi tamadadır. Çoğunlukla kelamı erdem konuğuna verir. nazaranvi her bahiste kalkıp bir konuşma yapmaktır. Örneğin kendi ülkesini anlatır. Ülkenin erdemine diye kadehler kaldırılır. daha sonra kelamı karşı taraftan birisine verir ve bu türlü yemek sürer. Konuşmalar ve kadeh kaldırmalarla yemek saatlerce sürer. Bir gün bu biçimde bir toplantıya gittik. Sofrayı kurdular. Tamada konuşmaya başladı. Ben içmiyorum dedim. Bizim heyetten kimse içmiyordu. Tamadalık yapabilmek için konuşmak, onun için de içmek lazım. Bu sefer sustular. Saatlerce sürecek yemek yarım saatte bitti.
Doğu blokunda Gümrük Yönetimi Liderleri fazlaca kuvvetlidür. Gelir vergisi sistemi gelişmediği için gümrük vergileri fazlaca kıymetlidir ve Gümrük Yönetimi Liderleri direkt presidente bağlıdır. Örneğin Rusya’da direkt Putin’e bağlıdır. Biz Gümrük Yönetimi Liderleri toplantısına gittik. Ülkeyi söylemeyeyim. Toplantıyı yaptık. Karşı ülkenin heyet lideri fazlaca tesirli ve kuvvetliydü. Kilolu, şirin bir yüzü var, ayrıyeten da esprili birisi. Her konuşmasına gülmemeniz mümkün değil. her neyse akşam yemeğine gittik. Kendisi komik şeyler anlatıyor. Biz de daima gülüyoruz. Yemeğin sonlarına hakikat kıymetli bir mevzuyu konuşuyoruz. Bu bir daha anlattı. Biz bir daha güldük. Adam şu biçimde döndü dedi ki “Niye gülüyorsunuz burada önemli bir şey anlatıyorum.”
Artık tarifelere daire lideri arkadaşımız bakıyor
● Tatlı anılarınız da vardır.
Gümrükte tarife diye bir ünite vardır. Dış ticarete bahis olabilecek eşyanın tamamı sayılarla söz edilir. Tarifeyi de Gümrükler Genel Müdürlüğü belirler. Ben de tarifeye bakan daire lideriydim. Bir gün müsteşarın sürücüsü geldi yanıma. Dedi ki “Başkanım sizden bir şey isteyebilir miyim?” “Tabii niye olmasın” dedim. “Bu tarifeleri biraz daha düşük belirleseniz.” “Hayrola” dedim. “Lokantaya gidiyoruz, önümüze yüklü bir hesap çıkıyor. Şu tarifeyi biraz düşük belirleseniz de daha az yemek parası ödesek” dedi. Ne diyeyim tamam dedim. Yemek tarifesi ile gümrük tarifesini karıştırmış arkadaşımız. Ortadan birkaç ay geçti. O ortada ben genel müdür yardımcısı oldum. Bir laboratuvar açılışı vardı, oraya gitmiştik. yeniden yanıma geldi sürücü arkadaşımız. “Genel müdürüm bir şey söyleyebilir miyim?” “Buyur söyle” dedim. “Lokantaya gidiyoruz…” diye başlayınca dedim ki, “Artık tarifelere daire lideri arkadaşımız bakıyor, git ona söyle.”
“Ustalık eserim” olan 8. kitabımı bitirdim
Son periyotta en övündüğüm mevzu sekizinci kitabımı bitirmiş olmam. 15 yıl evvel gümrüğün her şeyini anlatan, her insanın anlayabileceği, mevzuata boğulmamış bir kitap kaleme almayı planlamıştım. Zamansızlık niçiniyle nasip olmadı. Artık güzel ki ertelemişim diyorum. Zira ÜNSPED’e başladıktan daha sonra işin özel dal kısmını, tabiri caizse masanın bu tarafında sıkıntıyı şahsen çekenlerin durumlarını da kitaba yansıttım. “Tüm Taraflarıyla Gümrük İşlemleri” isimli bu son kitabımı ustalık yapıtım olarak görüyorum.
● Remzi Beyefendi, sizi özetlemek gerekirse tanıyabilir miyiz?
Ordu Gölköy doğumluyum. İlkokula Gölköy’ün Mahmudiye köyünde başladım ve ilkokul 2’de yani 1973’te İzmit’e taşındık. Karadeniz’de her doğan çocuk göçe muhtaçtır. Kartpostallık hoş bir coğrafya fakat hayat sürdürmek nitekim güç. ötürüsıyla bize de o yol göründü. Anadolu çocuğuyum ve ailemde de üniversiteyi bitiren birinci şahısım.
bu biçimdelar irtibat imkanları bugünkü üzere değil. Neyin ne olduğunu etrafınızda soracağınız kimse de yok. Bir arkadaşım teyzesinin oğlunun Ankara Siyasal İşletme mezunu olduğunu ve kamuyu bırakıp epey uygun kaidelerde özel kesime geçtiğini söylemiş oldu. Bunun üzerine Ankara Siyasal İşletmeyi yazdım ve kazandım. zatenız bu ülkede hedefl erinizden epeyce kurallar sizi aşikâr bir noktaya gdolayıyor. Sonuçta fakülte seçimimin temelinde bu var.
Siyasalı bitirdikten daha sonra imtihanlara girip bu biçimdeki ismiyle gümrük kontrolörlüğünü kazandım. Stajyer, kontrolör ve baş kontrolör olarak yaklaşık 12 yılım geçti. 2000 yılında Gümrükler Genel Müdürlüğüne daire lideri olarak atandım. 5 yıl daire başkanlığı yaptıktan daha sonra 5-5,5 yıl da Gümrükler Genel Müdür Yardımcılığı yaptım. Ben başladığımda Maliye ve Gümrük Bakanlığı olan kurum daha sonradan Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı oldu. 2011 yılında Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı periyodunda Gümrükler Genel Müdürü oldum ve tıpkı yıl içerisinde Gümrük Müsteşarlığı Bakanlığa dönüştü. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın Teşkilat Kanununu hazırlayan şahısım. ötürüsıyla Bakanlık periyodunda de Gümrükler Genel Müdürlüğü atamam tekrar yapıldı. En son müsteşar yardımcılığından 2018 yılında emekli oldum. ÜNSPED gümrük müşavirliğinde evvel genel koordinatör olarak başladım. daha sonra idare konseyi üyesi oldum ve 2019 Nisan’dan bugüne de idare konseyi başkanlığını yürütüyorum.
“NE OLURSAN OL ÖNCELİKLE İNSANSIN”
● Kontrolörlük döneminizden başlayalım mı?
88-90 ortası hayali ihracatlar tavan yapmıştı. Ben bu biçimde mesleğe yeni başlamıştım. Başlar başlamaz hayali ihracat soruşturmalarının içine daldım. Mesleğe nisanda başlamış, kasım ayına kadar meskenime gidememiştim. Kontrolde usta çırak bağı vardır. Refakatle çalışırsınız. Sizi daima bir üstat yetiştirir. Ondan ayrılır, ötekinin yanında başlarsınız. Bütün bu iki yıllık süreç boyunca daima üstattan üstada gezdim lakin birinci başladığım üstadın bir lafını hiç bir vakit unutmadım. Bana dedi ki “Ne olursan ol evvela beşersin. Hiç kimsenin onuruyla oynama.” Söz alıyor, insanları savcılığa veriyorduk, kimisi ağır cezada yargılanıyordu. Ki o periyotta hayali ihracatların bir kısmı devletin güvenliğiyle alakalı olduğundan Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanıyorlardı. “Bu soruşturmaları yapsanız bile insanların onuruyla oynamayın” demişti. Bütün hayatım boyunca hakikaten bu cümle bana yol gösterici oldu.
● Sıkıntı durumda kaldığınız bir kontrolörlük anınızı anlatabilir misiniz?
Bizde yetki periyodu vardır. 2 yıl üstat refakatinde, 1 yıl yetkili çalışılır, üçüncü yılın sonunda yeterlik imtihanına girersiniz. Yeterlik imtihanını alamazsanız kontrolden ayırır, düz memur yaparlar. Yeterlik imtihanına gireceğiniz o bir yıl içerisinde tek başınıza çalışırsınız. Yani refakatte birinin yanında çalışmazsınız ya da ortaksanız iki kişi çalışırsınız.
Ortağımla bir arada bize bir hudut ticareti soruşturması verilmişti. Terörün tırmanmaya başladığı 1990 yılında Hakkari ili Yüksekova Esendere hudut kapısına gittik. Güvenlik tedbiri olarak yalnızca kimliklerimizi çantamıza koyuyor, kravatı çıkarıyorduk. Otobüse binip gidiyorduk. Seyahatlerimiz böyleydi. Hudut ticareti kapsamında oranın aşiretlerinden biri düşük bedelde beyan ederek muaf olmayan eşyayı muafiyete tabi tutmuş. Aşiretin başkanını tabire çağırdık. Adama “Sınır ticaretinde vergili eşyayı vergisiz çekmek için değerleri düşürüyorlar. Sizinle ilgili bir sorun yok ancak siz bu eşyaları kaçtan çektiniz, söz tutanağına yazmamız lazım” dedik. Ne olursa olsun serde can var. İster istemez tedirginiz. bu biçimde bilgisayar yok, öbür arkadaş 10 parmak daktilo yazıyordu. Dedim sen geç daktilonun başına. Ben söylemiş oldum, o yazdı. her neyse ifadeyi bitirdik. Söz tutanağı da tamamlandı. Buyur imzala dedik. Adam tam imzalayacak, bizim öbür arkadaş “Oku da o denli imzala” dedi. Adam dedi ki “Okumama gerek yok. esasen söylemiş olduniz.” Bizimki tutturdu oku oku diye. “Yarın öbür gün başına bir şey gelirse bizden bilme” dedi. Başımdan aşağıya kaynar sular döküldü tabiri caizse. Vatandaşa kendinden emin bir biçimde “Bir şey olmaz imzala” dedim ve imzasını alıp gönderdim. daha sonrasında kapıyı kilitledim ve arkadaşıma veryansın ettim.
“DEVLETİ ZİYANA UĞRATMIŞSINIZ”
● Trajikomik olaylara bürokraside epey rastlanıyor. Sizin başınızdan geçen birisini dinleyebilir miyiz?
Müsteşar yardımcılığı dönemimde bizim kara kapıları yap-işlet-devret sistemiyle yürütülüyordu. Orada da yap-işlet-devret konseyi vardı. O şuranın bir devir üyeliğini, bir periyot başkanlığını yaptım. Bir hudut kapımız için teklif alınmıştı, yap-işlet-devret kapsamında ihale adabı verilmiyor, teklif metodu veriliyordu. Odalar Birliğinin bir işletmesi tarafınca yürütülüyordu süreç. Yarar maliyet hesapları yapılırken 9 buçuk yıllık bir süre tanınmış. Biz evrakları inceledik. 9 buçuk yıllık süreyi fazla bulup 3 yıl 9 aya indirdik. Sayıştay bu belgeyi incelerken dedi ki “Sizin bu süreyi daha fazla kısaltmanız gerekirdi. Daha az kısaltmak suretiyle devleti ziyana uğratmışsınız.” Şura üyeleri hakkında bu biçimdeki sayıyla 9 milyonun üzerinde zimmet çıkarttılar ve biz bu zimmetten dolayı Sayıştay’da yargılandık. Savunmasını da ben yaptım. Hatta savunma esnasında bir arkadaşımız bu haksızlıktan dolayı rahatsızlandı. Sonuçta aklandık. Ama kamunun menfaatini düşünerek yaptığımız bir işten dolayı devleti ziyana uğratma isnadıyla yargılanmış olmanın da acısını hiç unutmadım. Bir laf vardır. Devlete yapılan hiç bir düzgünlük cezasız kalmaz. bu biçimdeki Maliye Bakanlığı Müsteşarı dostumuz moralimin bozuk olduğunu görür görmez, “hayırdır” diye sordu. Dedim bu biçimde bu biçimde bir olay var. “Boş ver” dedi, “ben daima yargılanıyorum.”
● Birfazlaca iş seyahatine gitmişsinizdir. Aklınızda yer edinen seyahatleriniz oldu mu?
Türkiye’de gitmediğim 3 tane vilayet kalmış. Dünyada da bütün kıtalara gittim ve ülke sayısını da hatırlamıyorum. Seyahatlerde enteresan anılar oluyor natürel ki. Kazakistan’a Gümrük Kurulu toplantısına gitmiştik.
Resmi bir akşam yemeğine davetliydik. Yemek bitti. Önüme kocaman pişmiş bir at kellesi koydular. Birden şaşırdım. Yanında kocaman bir bıçak. “Hayrola” dedim, “bu neyin nesi.” Dediler ki “Bizde at kellesi onur konuğuna verilir. Onu parçalayıp dağıtmak onun misyonudur.” At eti sığır etinden daha kıymetli orada. En afalladığım konulardan birisi buydu.
Bir de Doğu bloku ülkelerinde tamada geleneği vardır. en çok da Gürcistan buna uyar. Yemeklerin hepsi içkilidir ve mesken sahibi tamadadır. Çoğunlukla kelamı erdem konuğuna verir. nazaranvi her bahiste kalkıp bir konuşma yapmaktır. Örneğin kendi ülkesini anlatır. Ülkenin erdemine diye kadehler kaldırılır. daha sonra kelamı karşı taraftan birisine verir ve bu türlü yemek sürer. Konuşmalar ve kadeh kaldırmalarla yemek saatlerce sürer. Bir gün bu biçimde bir toplantıya gittik. Sofrayı kurdular. Tamada konuşmaya başladı. Ben içmiyorum dedim. Bizim heyetten kimse içmiyordu. Tamadalık yapabilmek için konuşmak, onun için de içmek lazım. Bu sefer sustular. Saatlerce sürecek yemek yarım saatte bitti.
Doğu blokunda Gümrük Yönetimi Liderleri fazlaca kuvvetlidür. Gelir vergisi sistemi gelişmediği için gümrük vergileri fazlaca kıymetlidir ve Gümrük Yönetimi Liderleri direkt presidente bağlıdır. Örneğin Rusya’da direkt Putin’e bağlıdır. Biz Gümrük Yönetimi Liderleri toplantısına gittik. Ülkeyi söylemeyeyim. Toplantıyı yaptık. Karşı ülkenin heyet lideri fazlaca tesirli ve kuvvetliydü. Kilolu, şirin bir yüzü var, ayrıyeten da esprili birisi. Her konuşmasına gülmemeniz mümkün değil. her neyse akşam yemeğine gittik. Kendisi komik şeyler anlatıyor. Biz de daima gülüyoruz. Yemeğin sonlarına hakikat kıymetli bir mevzuyu konuşuyoruz. Bu bir daha anlattı. Biz bir daha güldük. Adam şu biçimde döndü dedi ki “Niye gülüyorsunuz burada önemli bir şey anlatıyorum.”
Artık tarifelere daire lideri arkadaşımız bakıyor
● Tatlı anılarınız da vardır.
Gümrükte tarife diye bir ünite vardır. Dış ticarete bahis olabilecek eşyanın tamamı sayılarla söz edilir. Tarifeyi de Gümrükler Genel Müdürlüğü belirler. Ben de tarifeye bakan daire lideriydim. Bir gün müsteşarın sürücüsü geldi yanıma. Dedi ki “Başkanım sizden bir şey isteyebilir miyim?” “Tabii niye olmasın” dedim. “Bu tarifeleri biraz daha düşük belirleseniz.” “Hayrola” dedim. “Lokantaya gidiyoruz, önümüze yüklü bir hesap çıkıyor. Şu tarifeyi biraz düşük belirleseniz de daha az yemek parası ödesek” dedi. Ne diyeyim tamam dedim. Yemek tarifesi ile gümrük tarifesini karıştırmış arkadaşımız. Ortadan birkaç ay geçti. O ortada ben genel müdür yardımcısı oldum. Bir laboratuvar açılışı vardı, oraya gitmiştik. yeniden yanıma geldi sürücü arkadaşımız. “Genel müdürüm bir şey söyleyebilir miyim?” “Buyur söyle” dedim. “Lokantaya gidiyoruz…” diye başlayınca dedim ki, “Artık tarifelere daire lideri arkadaşımız bakıyor, git ona söyle.”
“Ustalık eserim” olan 8. kitabımı bitirdim
Son periyotta en övündüğüm mevzu sekizinci kitabımı bitirmiş olmam. 15 yıl evvel gümrüğün her şeyini anlatan, her insanın anlayabileceği, mevzuata boğulmamış bir kitap kaleme almayı planlamıştım. Zamansızlık niçiniyle nasip olmadı. Artık güzel ki ertelemişim diyorum. Zira ÜNSPED’e başladıktan daha sonra işin özel dal kısmını, tabiri caizse masanın bu tarafında sıkıntıyı şahsen çekenlerin durumlarını da kitaba yansıttım. “Tüm Taraflarıyla Gümrük İşlemleri” isimli bu son kitabımı ustalık yapıtım olarak görüyorum.